مراقبتهای لازم هنگام تشنج

همه ما و خصوصا بستگان و اطافیان مبتلایان به تشنج لازم است نکاتی را درمورد اقدامات ضروری حین تشنج بدانیم.

مراقبت‌های لازم هنگام تشنج: راهنمای کامل و ساده برای همه

تشنج ممکنه ناگهانی اتفاق بیفته و آدم رو شوکه کنه، ولی اگر بدونی چی کار باید بکنی و چی کار نباید بکنی، می‌تونی از یه بحران، یه نجات درست بسازی.

تو این راهنما مرحله‌به‌مرحله بهت می‌گم در هنگام تشنج چه اقداماتی لازم هست، و چه چیزهایی رو باید حتماً رعایت کنی تا به فرد آسیب‌دیده کمک کنی، نه اینکه اوضاع رو بدتر کنی.

✅ بخش اول: کارهایی که باید انجام بدی (قدم به قدم)

۱. خونسرد باش و سعی کن وحشت نکنی

اولین و مهم‌ترین نکته اینه که آروم بمونی. تشنج معمولاً فقط چند دقیقه طول می‌کشه. اگر تو مضطرب باشی، نمی‌تونی به درستی کمک کنی.

۲. فرد را به آرامی به پهلو بخوابان

بهترین حالت برای کسی که دچار تشنج شده، خواباندن به پهلو (ترجیحاً سمت چپ) است.
این کار باعث میشه بزاق، استفراغ یا کف دهان وارد گلو نشه و فرد خفه نشه.

۳. چیزی نرم زیر سرش بگذار

مثلاً ژاکت، کیف، بالش یا دست خودت
این کار از آسیب به سر موقع تکان‌های شدید جلوگیری می‌کنه

۴. اطرافش را خلوت کن

اشیای تیز یا خطرناک، مبل، میز یا هر چیزی که ممکنه بهش برخورد کنه رو از کنارش دور کن
اگه عینک، گردنبند یا گوشواره داره، آروم دربیار

۵. لباس‌های تنگ را شل کن

مخصوصاً اطراف گردن (کراوات، شال، یقه تنگ)
این کار کمک می‌کنه راحت‌تر نفس بکشه

6. زمان بگیر!

خیلی مهمه بدونی تشنج چند دقیقه طول کشیده
اگه بیشتر از ۵ دقیقه شد، حتماً با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیر

۷. بعد از تشنج همراهش بمون

وقتی تشنج تموم می‌شه، فرد ممکنه چند دقیقه گیج، خواب‌آلود، ترسیده یا حتی گریه‌کن باشه
بهش کمک کن آروم شه، بهش آب نده تا زمانی که کامل هوشیار بشه
اگه خواست بخوابه، مشکلی نیست، فقط گاهی چک کن نفس می‌کشه یا نه

❌ بخش دوم: کارهایی که نباید انجام بدی

🚫 چیزی داخل دهانش نذار!

هیچ‌وقت، هیچ چیز (قاشق، دست، پارچه...) داخل دهان کسی که تشنج کرده نذار.
برخلاف باور غلط، زبانش رو قورت نمی‌ده. اما ممکنه با این کار به دندون‌ها یا حلقش آسیب بزنی.

🚫 سعی نکن جلوی حرکات بدنش رو بگیری

نگه داشتن دست و پای کسی که داره تشنج می‌کنه، فقط ممکنه باعث آسیب مفصل یا عضله بشه.
اجازه بده بدنش خودش لرزش رو طی کنه.

🚫 بلندش نکن یا جا‌به‌جاش نکن (مگر اینکه در خطر باشه)

مثلاً اگر نزدیک پله، خیابون یا بخاری بود، بله جا‌به‌جا کردن لازمه.
ولی در غیر این صورت، تکان نده. فقط اطرافش رو امن کن.

🚫 بهش آب یا دارو نده تا وقتی کاملاً به‌هوش نیومده

حتی اگه داروی ضدتشنج داره، صبر کن تا کاملاً بیدار و هشیار بشه.

🚑 چه زمانی باید اورژانس را خبر کنیم؟

در این شرایط حتماً با ۱۱۵ تماس بگیر:

تشنج بیشتر از ۵ دقیقه طول کشید
فرد بین دو تشنج به هوش نیومد
تشنج پشت‌سر‌هم تکرار شد
مصدوم باردار، دیابتی، مسن یا بیمار قلبی هست
بعد از تشنج نفس نمی‌کشه یا رنگش کبود شده
تشنج برای اولین بار اتفاق افتاده
فرد ضربه به سر خورده
آسیب شدید فیزیکی دیده (مثلاً سرش به زمین خورده)

✅ بعد از تشنج چه کنیم؟

صبر کن تا کاملاً به‌هوش بیاد
درباره اینکه چی شده چیزی نپرس یا سرزنشش نکن
آرومش کن و بگو که در امانه
اگه لازم شد، کمک کن به خونه یا بیمارستان برسه
بهش پیشنهاد بده به پزشک مراجعه کنه، مخصوصاً اگه اولین تشنج بوده

💡 نکته پایانی: آموزش ببین!

تشنج می‌تونه برای هر کسی، در هر سنی و هر جایی اتفاق بیفته—مدرسه، خانه، خیابان یا محل کار.
اگه بدونی چطور درست برخورد کنی، ممکنه زندگی یه نفر رو نجات بدی.